Dasia olivacea
Pięknie ubarwiona, nadrzewna jaszczurka.
Inne nazewnictwo: Dasia olivacea, The olive dasia, Olive tree skink, Scynk oliwny
Występowanie: Azja (Indonezja, Malezja, Tajlandia, Laos, Wietnam, Singapur, Borneo)
Biotop: Tropikalny
Wielkość: do 30 cm
Aktywność: Dzienna
Oświetlenie: lampa grzewcza, UVB
Temperatura: 19-35°C
Wilgotność: 50-60%
Wielkość terrarium: min 60x40x60
Środowisko życia: Nadrzewny
Hodowla: Pojedynczo, w parach, w haremie
Pokarm: Owady karmowe
Rozmnażanie: Łatwe, jajorodne
Trudność hodowli: Początkujący
Występowanie: Azja (Indonezja, Malezja, Tajlandia, Laos, Wietnam, Singapur, Borneo)
Biotop: Tropikalny
Wielkość: do 30 cm
Aktywność: Dzienna
Oświetlenie: lampa grzewcza, UVB
Temperatura: 26-35°C
Wilgotność: 60-90%
Wielkość terrarium: min 60x40x60
Środowisko życia: Nadrzewny
Hodowla: Pojedynczo, w parach, w haremie
Pokarm: Owady karmowe, owoce, papki
Rozmnażanie: Łatwe, jajorodne
Trudność hodowli: Początkujący
Występowanie
Scynki oliwkowe występują w południowo-wschodniej Azji - południowa Tajlandia, Malezja, Indonezjia, Kambodża, Południowy Wietnam, Singapur.
Biotop
Scynki oliwkowe zamieszkują bardzo ciepłe i wilgotne obszary, gdzie temperatury wahają się od 25 do 30℃. Na terenie ich występowania wyróżnia się porę suchą, która trwa od listopada aż do kwietnia i deszczową zaczynającą się w maju i kończącą w październiku. Najintensywniejsze opady przypadają zwykle na wrzesień i październik. Klimat można więc określić jako subtropikalny, z wysokimi temperaturami i zróżnicowaną na przestrzeni całego roku wilgotnością.
W naturze jaszczurki rzadko schodzą w dolne części lasu, najczęściej przebywają wysoko w koronach drzew, wspinając się, odpoczywając i polując wśród gałęzi i gęstej roślinności.
Wygląd
Dasia olivacea to przepiękne, duże jaszczurki o kształcie typowym dla przedstawicieli scynkowatych. Osiągają zazwyczaj od 25 do 30 centymetrów długości ciała. Wyróżniają je niewielkie za to bardzo chwytne łapki zakończone długimi pazurami, słabo oddzielona od reszty ciała głowa, ogon zajmujący około połowy całkowitej długości oraz szeroki, nieco spłaszczony tułów. Dasia olivacea pokryte są dobrze przylegającymi, błyszczącymi i śliskimi w dotyku łuskami.
Nazwa scynk oliwkowy pochodzi od ubarwienia w odcieniach zieleni. Brzuch i spód ciała jest bladozielony, natomiast wierzch – ciemnooliwkowy. Jasną głowę pokrywa ciemniejszy, znacznie bardziej kontrastowy niż na reszcie ciała wzór. Wyraźnym akcentem są żółte powieki i jasnobrązowe oczy. Jaszczurki pokrywają czarno-żółte cętki, które najbardziej widoczne są na głowie oraz karku i stopniowo zanikają w stronę ogona.
Dymorfizm płciowy
Samiec i samica nie różnią się ubarwieniem, jedynie przypadku samców wzór jest ciemniejszy i bardziej kontrastowy. Płeć można rozpoznać głównie po rozmiarze, samce są zdecydowanie większe i masywniejsze od samic, mają też szerszą głowę oraz kark.
Zachowanie
Scynki oliwkowe są aktywne za dnia. Większość czasu spędzają na wygrzewaniu się oraz aktywnym szukaniu pożywienia. Choć wydają się nieco leniwe, to mimo swoich złudnie powolnych ruchów potrafią być bardzo szybkie, zwinne i skoczne. Są bardzo ciekawskimi jaszczurkami, lubią obserwować wszystkie czynności wykonywane w terrarium i jego okolicy. Gdy poczują się bezpiecznie, szybko przyzwyczajają się do opiekuna i pobierają drobne smakołyki z ręki. Dasia olivacea można trzymać pojedynczo, świetnie radzą sobie również w parach i większych grupach z jednym samcem.
Wyposażenie terrarium
Za minimalne wymiary zbiornika uważa się 60x40x60, jednak jaszczurki doskonale będą czuły się w większym terrarium, które w miarę możliwości warto im zapewnić. Tło dobrze jest pokryć korkiem lub ścianką strukturalną, co dodatkowo zwiększy przestrzeń życiową jaszczurek, które z pewnością będą z niej korzystać. Bazę wystroju zbiornika powinny stanowić korzenie, liany i tuby korkowe, które nie tylko umożliwią wspinaczkę, ale zapewnią również świetną kryjówkę.
Na dno warto wybrać mieszankę podłoża bioaktywnego, dzięki temu podłoże nie tylko odwzoruje warunki naturalne, ale również ułatwi utrzymanie wysokiej wilgotności. W niewoli jaszczurki lubią się zakopywać lub spędzać noc w wykopanych norach, co warto im umożliwić, zapewniając co najmniej kilka centymetrów podłoża.
Jako dodatkowe elementy można wykorzystać kamienie, suche liście i rośliny sztuczne lub prawdziwe. W przypadku drugiej opcji doskonale sprawdzą się wszelkie pnącza, fikusy i paprocie. Ważne, żeby były odporne na wysoką wilgotność i wytrzymałe, ponieważ delikatne rośliny szybko zostają podkopane i zniszczone przez jaszczurki. Zwierzęta powinny mieć również stały dostęp do świeżej wody. W tym celu w terrarium należy umieścić miseczkę z wodą, a sam wystrój regularnie zraszać.
Ze względu na to, że Dasia olivacea prowadzą wybitnie dzienny tryb życia, bardzo ważne jest oświetlenie terrarium. Obowiązkowym elementem jest żarówka emitująca UVB. Promieniowanie ultrafioletowe nie tylko wpływa na aktywność jaszczurek, ale również umożliwia prawidłowe metabolizowanie wapnia, dlatego jest niezbędne w profilaktyce zaburzeń rozwoju i problemów zdrowotnych, na przykład krzywicy. Do ogrzewania sprawdzi się żarówka grzewcza.
Żywienie
Scynki oliwkowe są bardzo żarłoczne i aktywnie polują. Podstawę diety powinny stanowić owady karmowe, świerszcze czy karaczany. Dodatkowo żywienie warto urozmaicać o wybrane owoce: brzoskwinie, gruszki, melony, jagody czy morele. Inną, wygodną opcją są gotowe papki owocowe (np. Gecko Nutrition). Niektóre jaszczurki chętnie jedzą dżdżownice kalifornijskie, ślimaki i niewielkie szarańcze. Sporadycznie, jako urozmaicenie diety można podać przepiórcze jajko lub niewielkiego noworodka mysiego.
Nie należy zapominać o prawidłowej suplementacji, owady karmowe każdorazowo trzeba oprószyć preparatem wapniowym, a co kilka karmień również witaminami. Zróżnicowana dieta zapewni scynkom prawidłowy rozwój, zdrowie i długie życie.
Rozmnażanie
Przy prawidłowej opiece, rozmnażanie Dasii nie sprawia najmniejszych problemów. Ciąża trwa około 2 miesięcy, po tym czasie samica składa od 5 do nawet 12 jajek w wykopanej przez siebie jamce. Inkubacja trwa około 60 dni, w moim przypadku młode z powodzeniem wykluły się bez przenoszenia jajek z terrarium. Po tym czasie wykluwają się małe, mierzące około 6 centymetrów, scynki.
Jaszczurki rodzą się w pełni samodzielne, a swoim zachowaniem przypominają dorosłe osobniki, jedyną różnicę stanowi wygląd. Głowa, ogon i łapki są ciemnooliwkowe, brzuch i spodnia część scynka żółta, natomiast reszta czarna. W poprzek ciała przebiegają żółtopomarańczowe pasy. W miarę wzrostu młodych, czerń ustępuje oliwkowej zieleni, a pasy zamieniają w charakterystyczne dla doroslych jaszczurek cętki.
Młode urodzone osobniki:
Uwagi
Dasia olivacea to piękne, ale niestety niezbyt popularne w Polsce jaszczurki. Są bardzo wdzięczne w hodowli oraz dostarczają wielu ciekawych obserwacji. Jak większość scynków są bardzo inteligentne i szybko przyzwyczajają się do opiekuna. Przy prawidłowej pielęgnacji, nie powinny sprawić żadnych problemów nawet początkującym hodowcą gadów.
Obecnie w Polsce większość osobników pochodzi z odłowu, choć coraz częściej zdarzają się ich rozmnożenia w niewoli.
Autor: Małgorzata Warmuz